- 031-44441010
- اصفهان، خیابان عسگریه رو به روی بیمارستان عسگریه ساختمان شاد پسران طبقه اول
- شنبه - پنج شنبه
- 10 صبح - 10 شب
تایید شده توسط :
محمد بی باک
آیا تا به حال احساس کرده‌اید که دندان‌هایتان زرد شده و درخشش طبیعی خود را از دست داده‌اند؟ آیا هنگام مسواک زدن متوجه خونریزی از لثه‌های خود شده‌اید؟ جرم‌گیری دندان چیست؟ این مشکلات می‌توانند نشانه‌هایی از تجمع جرم روی دندان‌ها باشند. جرم‌گیری دندان یک روش ساده و مؤثر برای از بین بردن پلاک‌های […]
تأیید شده توسط دکتر نفیسه گلشاهی
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دنتیران مشاوره بگیرید.
این مشکلات می‌توانند نشانه‌هایی از تجمع جرم روی دندان‌ها باشند. جرم‌گیری دندان یک روش ساده و مؤثر برای از بین بردن پلاک‌های سخت شده و جلوگیری از مشکلاتی مانند التهاب لثه و بوی بد دهان است. اما بسیاری از افراد نگرانند که آیا این کار به مینای دندان آسیب می‌زند یا باعث حساسیت می‌شود. در این مقاله، به بررسی کامل جرم‌گیری دندان، مزایا، معایب و مراقبت‌های پس از آن خواهیم پرداخت تا بتوانید با آگاهی کامل تصمیم بگیرید.
جرم‌گیری دندان یک روش دندانپزشکی برای از بین بردن جرم‌های سخت شده‌ای است که روی سطح دندان‌ها و لثه‌ها تجمع پیدا کرده‌اند. این جرم‌ها در اثر باقی ماندن پلاک‌های میکروبی و مواد غذایی روی دندان‌ها ایجاد می‌شوند و به مرور زمان، در تماس با املاح بزاق سفت شده و دیگر با مسواک زدن از بین نمی‌روند. اگر جرم‌ها به موقع پاک نشوند، می‌توانند باعث بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان و حتی از دست دادن دندان‌ها شوند.
پلاک دندانی که عامل اصلی ایجاد جرم است، یک لایه نازک و چسبنده از باکتری‌ها و مواد غذایی است که روی سطح دندان‌ها تشکیل می‌شود. در مراحل اولیه، این پلاک نرم است و با مسواک و نخ دندان از بین می‌رود. اما اگر این لایه به درستی تمیز نشود، در اثر مواد معدنی موجود در بزاق سفت شده و به جرم تبدیل می‌شود. این جرم‌ها به‌خصوص در نواحی دور از دسترس مانند پشت دندان‌ها، بین دندان‌ها و خط لثه بیشتر دیده می‌شوند.
جرم‌گیری دندان توسط دندانپزشک انجام می‌شود و هدف آن حذف این رسوبات سخت شده از روی دندان‌ها است. این کار نه‌تنها به بهبود بهداشت دهان کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش درخشندگی دندان‌ها و کاهش بوی بد دهان نیز می‌شود. جرم‌گیری می‌تواند بخش مهمی از پیشگیری از مشکلات لثه و پوسیدگی دندان باشد و به حفظ سلامت طولانی‌مدت دندان‌ها کمک کند.
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که جرم‌گیری دندان باعث آسیب به مینای دندان می‌شود، اما این باور نادرست است. ابزارهای مورد استفاده در جرم‌گیری به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که تنها جرم‌ها را از سطح دندان جدا کنند و به بافت دندان آسیبی نرسانند. انجام منظم جرم‌گیری تحت نظر دندانپزشک نه‌تنها بی‌ضرر است، بلکه برای جلوگیری از بیماری‌های لثه و حفظ سلامت دهان و دندان ضروری محسوب می‌شود.
جرم‌گیری دستی یکی از روش‌های سنتی اما مؤثر برای از بین بردن جرم‌های سخت شده روی دندان‌ها است. در این روش، دندانپزشک از ابزارهای مخصوصی به نام اسکیلر (Scaler) و کورت (Curette) استفاده می‌کند تا به‌صورت فیزیکی جرم‌ها را از سطح دندان و زیر خط لثه بتراشد. این روش به‌خصوص برای جرم‌های موضعی و خفیف که هنوز به لایه‌های عمیق نفوذ نکرده‌اند، کاربرد دارد.
یکی از مزایای جرم‌گیری دستی این است که دندانپزشک می‌تواند با دقت بالا روی نواحی خاصی تمرکز کند و بدون استفاده از تجهیزات الکتریکی، جرم‌های سرسخت را به‌آرامی بردارد. این روش برای افرادی که دندان‌های حساس دارند یا نمی‌خواهند از دستگاه‌های لرزشی استفاده شود، گزینه مناسبی محسوب می‌شود.
البته جرم‌گیری دستی ممکن است کمی زمان‌بر باشد و در برخی موارد که میزان جرم زیاد است، نیاز به جلسات بیشتری داشته باشد. با این حال، همچنان یکی از روش‌های مؤثر و مطمئن برای جرم‌گیری دندان‌ها به شمار می‌رود.
جرم‌گیری اولتراسونیک یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های جرم‌گیری است که در آن از دستگاهی با نوک فلزی لرزان استفاده می‌شود. این دستگاه با تولید ارتعاشات فراصوتی، جرم‌های سخت شده را از روی دندان‌ها جدا می‌کند و در عین حال، آب یا اسپری ضدعفونی‌کننده‌ای را برای شست‌وشوی بقایای جرم و باکتری‌ها به سطح دندان می‌پاشد.
یکی از مهم‌ترین مزایای این روش سرعت بالای آن است. برخلاف جرم‌گیری دستی که ممکن است زمان بیشتری ببرد، جرم‌گیری اولتراسونیک در مدت کوتاه‌تری انجام می‌شود و بدون نیاز به اعمال فشار زیاد، جرم‌ها را از بین می‌برد. این روش برای افرادی که جرم‌های عمیق‌تری دارند یا مدت زیادی از آخرین جرم‌گیری‌شان گذشته است، توصیه می‌شود.
با این حال، برخی افراد ممکن است در حین انجام جرم‌گیری اولتراسونیک کمی احساس لرزش یا سوزش داشته باشند، به‌ویژه اگر دندان‌های حساسی داشته باشند. در چنین شرایطی، دندانپزشک می‌تواند شدت دستگاه را تنظیم کند یا در صورت نیاز، از بی‌حسی موضعی استفاده کند تا بیمار احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
جرم‌گیری لیزری یکی از جدیدترین و پیشرفته‌ترین روش‌های جرم‌گیری دندان است که در آن از اشعه لیزر برای حذف جرم و باکتری‌های سطح دندان و زیر خط لثه استفاده می‌شود. این روش با دقت بسیار بالا عمل می‌کند و باعث کاهش آسیب به بافت‌های سالم دهان می‌شود.
یکی از مزایای اصلی جرم‌گیری لیزری، درد و حساسیت کمتر در مقایسه با روش‌های دیگر است. از آنجایی که این روش نیازی به تماس مستقیم با دندان ندارد، احساس ناراحتی و خونریزی لثه بسیار کمتر خواهد بود. همچنین، اثرات ضدباکتریایی لیزر می‌تواند به کاهش عفونت‌های لثه کمک کند و به بهبود سریع‌تر بافت‌های دهانی منجر شود.
با این حال، جرم‌گیری لیزری معمولاً هزینه بالاتری نسبت به روش‌های سنتی دارد و در همه کلینیک‌های دندانپزشکی در دسترس نیست. همچنین، ممکن است برای جرم‌های بسیار سخت شده، ترکیب آن با روش‌های دستی یا اولتراسونیک لازم باشد تا نتیجه بهتری حاصل شود. با این حال، این روش برای افرادی که به دنبال یک تجربه کم‌دردتر و بهداشتی‌تر هستند، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شود.
جرم‌گیری دندان نقش مهمی در جلوگیری از بیماری‌های لثه مانند التهاب لثه (ژنژیویت) و پریودنتیت دارد. وقتی جرم‌ها در اطراف دندان‌ها و زیر خط لثه جمع می‌شوند، باعث تحریک لثه و التهاب آن می‌شوند. در صورت عدم درمان، این التهاب می‌تواند به بیماری‌های جدی‌تر منجر شود که حتی ممکن است باعث از دست دادن دندان‌ها شود. جرم‌گیری منظم می‌تواند این مشکل را برطرف کرده و سلامت لثه‌ها را حفظ کند.
یکی از دلایل اصلی بوی بد دهان، تجمع جرم و پلاک‌های باکتریایی روی دندان‌ها و بین آنهاست. این باکتری‌ها مواد غذایی را تجزیه کرده و ترکیبات بدبویی تولید می‌کنند که باعث ایجاد بوی ناخوشایند در دهان می‌شود. جرم‌گیری دندان با از بین بردن این لایه‌های باکتریایی، تأثیر زیادی در خوشبو نگه داشتن دهان دارد و باعث ایجاد حس تازگی و تمیزی در دهان می‌شود.
پلاک‌های دندانی که در نهایت به جرم تبدیل می‌شوند، یکی از عوامل اصلی پوسیدگی دندان هستند. باکتری‌های موجود در این پلاک‌ها اسید تولید کرده و به مینای دندان آسیب می‌رسانند که می‌تواند به تشکیل حفره‌های دندانی منجر شود. جرم‌گیری منظم از این روند جلوگیری کرده و به حفظ مینای دندان کمک می‌کند، در نتیجه دندان‌های سالم‌تری خواهید داشت.
جرم و پلاک‌های دندانی می‌توانند باعث تغییر رنگ و زرد شدن دندان‌ها شوند که زیبایی لبخند را تحت تأثیر قرار می‌دهد. جرم‌گیری با حذف این لایه‌های اضافی، دندان‌ها را سفیدتر و براق‌تر می‌کند. این کار نه‌تنها لبخند را زیباتر می‌کند، بلکه به افزایش اعتمادبه‌نفس در ارتباطات اجتماعی نیز کمک می‌کند.
یکی از رایج‌ترین باورهای غلط این است که جرم‌گیری باعث از بین رفتن مینای دندان می‌شود. در حالی که واقعیت این است که ابزارهای جرم‌گیری فقط جرم و پلاک‌های روی سطح دندان را برمی‌دارند و به مینای دندان آسیبی نمی‌زنند. حس نازک شدن دندان‌ها بعد از جرم‌گیری معمولاً به این دلیل است که جرم‌های ضخیمی روی دندان‌ها وجود داشته‌اند و پس از برداشتن آنها، دندان‌ها حساس‌تر به نظر می‌رسند، اما این یک آسیب واقعی به مینای دندان نیست.
برخی افراد تصور می‌کنند که جرم‌گیری باعث لق شدن دندان‌ها می‌شود، در حالی که دقیقاً برعکس است. وقتی جرم زیاد در اطراف دندان‌ها جمع می‌شود، باعث تحلیل رفتن استخوان فک و لثه می‌شود که این خود عامل لق شدن دندان‌هاست. جرم‌گیری با از بین بردن این رسوبات مضر، از آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری می‌کند و سلامت لثه را بهبود می‌بخشد. اگر بعد از جرم‌گیری احساس کنید که دندان‌هایتان لق شده‌اند، احتمالاً به این دلیل است که جرم‌ها به مدت طولانی بین دندان‌ها قرار داشته و حالا پس از حذف آنها، این فاصله بیشتر حس می‌شود.
یکی دیگر از باورهای اشتباه این است که جرم‌گیری فرآیندی بسیار دردناک است. در واقع، میزان درد به میزان جرم‌های انباشته‌شده و حساسیت لثه‌ها بستگی دارد. افرادی که مدت طولانی جرم‌گیری نکرده‌اند و دچار التهاب لثه هستند، ممکن است کمی حساسیت یا ناراحتی احساس کنند، اما این درد موقتی است و با رعایت بهداشت دهان و دندان به‌مرور از بین می‌رود. در صورت حساسیت زیاد، دندانپزشک می‌تواند از بی‌حسی موضعی یا روش‌های ملایم‌تری مانند جرم‌گیری لیزری استفاده کند.
برخی افراد فکر می‌کنند که اگر نیاز باشد جرم‌گیری را به‌طور مرتب انجام دهند، یعنی دندان‌هایشان ضعیف است. اما واقعیت این است که میزان تشکیل جرم به عوامل مختلفی مانند نوع بزاق، رژیم غذایی و میزان رعایت بهداشت دهان بستگی دارد. برخی افراد حتی با رعایت مسواک و نخ دندان هم مستعد تشکیل جرم بیشتری هستند. انجام جرم‌گیری دوره‌ای به معنی ضعف دندان‌ها نیست، بلکه نشان‌دهنده اهمیت به سلامت دهان و پیشگیری از مشکلات جدی‌تر است.
بعد از جرم‌گیری، دندان‌ها و لثه‌ها کمی حساس‌تر از حالت عادی می‌شوند، بنابراین بهتر است تا چند روز از خوردن غذاهای سفت مانند آجیل، ته‌دیگ و یخ پرهیز کنید تا به لثه‌ها فشاری وارد نشود. همچنین، نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های رنگدانه‌دار مانند قهوه، چای، نوشابه، زعفران و شکلات می‌توانند باعث تغییر رنگ دندان‌ها شوند، پس بهتر است مصرف این مواد را برای مدتی کاهش دهید.
پس از جرم‌گیری، لثه‌ها ممکن است کمی ملتهب شده و دچار خونریزی خفیف شوند. برای کاهش التهاب و ضدعفونی کردن دهان، می‌توان از دهان‌شویه‌های بدون الکل یا آب نمک ولرم (یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم) روزی ۲ تا ۳ بار استفاده کرد. این کار به تسریع بهبود لثه‌ها کمک می‌کند.
برخی افراد بعد از جرم‌گیری تصور می‌کنند که نباید دندان‌هایشان را مسواک بزنند، درحالی‌که رعایت بهداشت دهان بعد از جرم‌گیری بسیار مهم است. بهتر است از مسواک نرم استفاده کنید و با ملایمت مسواک بزنید تا لثه‌ها تحریک نشوند. همچنین، استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از تجمع مجدد جرم توصیه می‌شود.
آب نقش مهمی در شستشوی طبیعی دهان و جلوگیری از تجمع جرم دارد. نوشیدن آب کافی باعث کاهش تشکیل پلاک‌های دندانی می‌شود. همچنین، افرادی که سیگار می‌کشند، باید بدانند که نیکوتین و مواد شیمیایی موجود در سیگار روند بهبود لثه‌ها را کند می‌کند و باعث افزایش تجمع جرم و تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. ترک یا کاهش مصرف سیگار بعد از جرم‌گیری، تأثیر زیادی در حفظ سلامت دندان‌ها خواهد داشت.
دندانپزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که افراد هر ۶ ماه یک‌بار برای جرم‌گیری به کلینیک مراجعه کنند. این بازه زمانی برای اکثر افراد کافی است تا از تشکیل پلاک و جرم جلوگیری شود و سلامت لثه‌ها و دندان‌ها حفظ گردد. جرم‌گیری منظم نه‌تنها از پوسیدگی و بیماری‌های لثه پیشگیری می‌کند، بلکه به حفظ رنگ طبیعی دندان‌ها نیز کمک می‌کند.
بعضی از افراد به دلیل شرایط خاص ممکن است نیاز داشته باشند که هر ۳ تا ۴ ماه یک‌بار جرم‌گیری انجام دهند. این افراد شامل:
اگر فردی بهداشت دهان و دندان خود را به‌خوبی رعایت کند، یعنی روزانه مسواک بزند، نخ دندان بکشد و از دهان‌شویه استفاده کند، ممکن است نیاز به جرم‌گیری کمتری داشته باشد و بتواند سالانه یک‌بار این کار را انجام دهد. البته این موضوع باید تحت نظر دندانپزشک بررسی شود تا از سلامت لثه‌ها و عدم تجمع جرم اطمینان حاصل شود.
بهترین راه برای مشخص کردن زمان مناسب جرم‌گیری، مراجعه به دندانپزشک و بررسی وضعیت دندان‌ها و لثه‌ها است. در برخی موارد، ممکن است نیاز به جرم‌گیری عمیق‌تر باشد که با روش‌های پیشرفته‌تر مانند جرم‌گیری زیر لثه‌ای انجام می‌شود. بنابراین، هر فرد بسته به شرایط دهان و دندان خود باید برنامه‌ای مشخص برای جرم‌گیری داشته باشد.
۱. جرم‌گیری دندان چیست؟
جرم‌گیری دندان یک روش درمانی است که برای پاکسازی دندان‌ها از پلاک و جرم‌های تجمعی استفاده می‌شود. این روش به بهبود سلامت لثه‌ها و دندان‌ها کمک می‌کند و از بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان پیشگیری می‌کند.
۲. آیا جرم‌گیری دندان ضرر دارد؟
خیر، جرم‌گیری دندان ضرری برای دندان‌ها ندارد. تنها در صورت انجام غیر اصولی یا توسط فرد غیرمتخصص ممکن است عوارضی مانند حساسیت دندان‌ها یا التهاب لثه ایجاد شود. جرم‌گیری به‌طور منظم و درست به حفظ سلامت دندان‌ها کمک می‌کند.
۳. انواع روش‌های جرم‌گیری دندان چیست؟
سه روش اصلی جرم‌گیری عبارتند از:
۴. مزایای جرم‌گیری دندان چیست؟
مزایای جرم‌گیری دندان شامل پیشگیری از بیماری‌های لثه، کاهش بوی بد دهان، جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها و بهبود ظاهر دندان‌ها است.
۵. چگونه باید بعد از جرم‌گیری از دندان‌ها مراقبت کنیم؟
بعد از جرم‌گیری، باید از مصرف غذاهای سفت و رنگدانه‌دار خودداری کنید، از دهان‌شویه و آب نمک برای ضدعفونی دهان استفاده کنید، با ملایمت مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و همچنین از مصرف سیگار اجتناب کنید.
۶. هر چند وقت یک‌بار باید جرم‌گیری دندان انجام دهم؟
عموم افراد باید هر ۶ ماه یک‌بار برای جرم‌گیری به دندانپزشک مراجعه کنند. افرادی که دارای مشکلات خاصی مانند بیماری لثه یا سیگار کشیدن هستند، ممکن است نیاز به جرم‌گیری زودتر داشته باشند.
۷. آیا جرم‌گیری باعث آسیب به مینای دندان می‌شود؟
نه، جرم‌گیری باعث آسیب به مینای دندان نمی‌شود. این روش تنها پلاک و جرم‌های روی دندان‌ها را پاک می‌کند و در صورت انجام صحیح هیچ آسیبی به دندان‌ها وارد نمی‌کند.
جرم‌گیری دندان یکی از مراحل ضروری در مراقبت از دندان‌ها و لثه‌ها است که نه‌تنها به زیبایی لبخند کمک می‌کند، بلکه از بروز بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات جدی‌تر جلوگیری می‌کند. بسیاری از افراد به اشتباه باور دارند که جرم‌گیری می‌تواند به دندان‌ها آسیب بزند یا باعث مشکلاتی مانند لق شدن دندان‌ها شود، اما با انجام صحیح و به موقع این فرآیند، نه تنها دندان‌ها سالم‌تر می‌مانند، بلکه از بروز مشکلات پیچیده‌تری مانند التهاب لثه یا پوسیدگی دندان پیشگیری می‌شود. به یاد داشته باشید که رعایت بهداشت دهان و دندان به‌صورت روزانه، همراه با جرم‌گیری منظم، کلید حفظ سلامت دهان و دندان شماست. همیشه به توصیه‌های دندانپزشک خود توجه کنید و از سلامت دندان‌هایتان به‌خوبی مراقبت کنید تا لبخندی سالم و زیبا داشته باشید.