- 031-44441010
- اصفهان، خیابان عسگریه رو به روی بیمارستان عسگریه ساختمان شاد پسران طبقه اول
- شنبه - پنج شنبه
- 10 صبح - 10 شب
تایید شده توسط :
دکتر نفیسه گلشاهی
در دنیای دندانپزشکی، ترمیم‌های مختلفی برای بازسازی دندان‌های آسیب‌دیده وجود دارد که هرکدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. یکی از روش‌های قدیمی، اما همچنان پرکاربرد، ترمیم آمالگام دندان است؛ روشی که بیش از یک قرن مورد استفاده قرار گرفته و به دلیل دوام بالا و عملکرد مناسب، جایگاه ویژه‌ای در درمان‌های دندانپزشکی […]
تأیید شده توسط دکتر نفیسه گلشاهی
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دنتیران مشاوره بگیرید.
در دنیای دندانپزشکی، ترمیم‌های مختلفی برای بازسازی دندان‌های آسیب‌دیده وجود دارد که هرکدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. یکی از روش‌های قدیمی، اما همچنان پرکاربرد، ترمیم آمالگام دندان است؛ روشی که بیش از یک قرن مورد استفاده قرار گرفته و به دلیل دوام بالا و عملکرد مناسب، جایگاه ویژه‌ای در درمان‌های دندانپزشکی دارد. هرچند در سال‌های اخیر مواد سفید و همرنگ دندان طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند، اما آمالگام همچنان در شرایط خاص، گزینه‌ای مطمئن و اقتصادی به حساب می‌آید. در این مقاله دنتیران (بهترین کلینیک دندان پزشکی در اصفهان)، با نگاهی دقیق‌تر به فرآیند، مزایا، معایب و موارد کاربرد ترمیم آمالگام دندان می‌پردازیم تا شما را در انتخاب بهترین روش ترمیمی برای دندان آسیب‌دیده‌تان راهنمایی کنیم.
ترمیم آمالگام دندان یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین روش‌های بازسازی دندان‌های پوسیده یا شکسته است. آمالگام ترکیبی فلزی است که معمولاً از جیوه، نقره، قلع و مس تشکیل می‌شود. این ترکیب به صورت خمیری آماده می‌شود و پس از قرار گرفتن در حفره دندان، به سرعت سخت می‌شود و سطح مقاوم و محکمی ایجاد می‌کند.
آمالگام به‌خاطر استحکام بالا و مقاومت خوب در برابر نیروهای جویدن، به‌ویژه در دندان‌های عقب (مولرها) که فشار زیادی را تحمل می‌کنند، کاربرد دارد. ترمیم آمالگام دندان معمولاً در یک جلسه انجام می‌شود و نیازی به تجهیزات پیشرفته یا شرایط خاص ندارد، به همین دلیل در بسیاری از کلینیک‌های دندانپزشکی همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نکته مهم این است که رنگ فلزی آمالگام با رنگ طبیعی دندان‌ها هماهنگ نیست و این موضوع ممکن است از نظر زیبایی برای برخی بیماران ناخوشایند باشد. با این حال، اگر هدف شما دوام طولانی‌مدت و مقاومت بالا باشد، این نوع ترمیم همچنان یک انتخاب قابل اعتماد به شمار می‌رود.
ترمیم آمالگام دندان با وجود گذر زمان و پیشرفت‌های متعدد در دندانپزشکی، همچنان یکی از پرکاربردترین روش‌های ترمیمی محسوب می‌شود. این روش مزایای مهمی دارد که باعث شده هنوز در بسیاری از درمان‌ها مورد توجه قرار بگیرد:
آمالگام از نظر فیزیکی بسیار مقاوم است و می‌تواند در برابر فشارهای زیاد ناشی از جویدن و گاز گرفتن به‌خوبی دوام بیاورد. به همین دلیل معمولاً برای ترمیم دندان‌های عقب (مثل آسیاب‌ها) که بیشترین نیرو را تحمل می‌کنند استفاده می‌شود.
اگرچه بسیاری از پرکن‌های کامپوزیتی یا سفید ممکن است نیاز به تعویض در چند سال داشته باشند، ولی یک ترمیم آمالگام دندان می‌تواند بیش از ۱۰ تا ۱۵ سال بدون نیاز به بازسازی باقی بماند، مشروط به رعایت بهداشت دهان و دندان.
ترمیم آمالگام نسبت به سایر مواد ترمیمی مانند کامپوزیت‌ها یا سرامیک‌ها هزینه کمتری دارد و به همین دلیل گزینه مناسبی برای افرادی است که به دنبال یک درمان اقتصادی و بادوام هستند.
برخلاف کامپوزیت‌ها که برای چسبیدن به سطح دندان نیاز به محیط کاملاً خشک دارند، آمالگام در شرایط مرطوب نیز می‌تواند مؤثر باشد. این ویژگی باعث می‌شود فرآیند ترمیم در مواردی ساده‌تر و سریع‌تر انجام شود.
در بسیاری از موارد، برای قرار دادن آمالگام، نیاز کمتری به برداشت بافت سالم دندان وجود دارد. این موضوع به حفظ ساختار طبیعی دندان کمک می‌کند.
با اینکه ترمیم آمالگام دندان مزایای متعددی دارد، اما برخی معایب و نگرانی‌ها نیز درباره آن وجود دارد که دانستن آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.
یکی از اصلی‌ترین نقاط ضعف آمالگام، رنگ نقره‌ای و براق آن است که با رنگ طبیعی دندان تفاوت زیادی دارد. به همین دلیل بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از مواد همرنگ دندان مانند کامپوزیت استفاده کنند، به‌ویژه در دندان‌های جلویی که در معرض دید هستند.
آمالگام حاوی مقدار کمی جیوه است که برای حفظ خاصیت خمیری و سخت‌شدن آن ضروری است. با اینکه تاکنون مطالعات متعددی انجام شده و استفاده از آمالگام همچنان مورد تأیید سازمان‌های بین‌المللی مثل سازمان بهداشت جهانی است، اما برخی افراد نگرانی‌هایی درباره آزاد شدن بخارات جیوه دارند، به‌ویژه در زمان ترمیم یا برداشت آمالگام.
به دلیل خاصیت انبساط و انقباض حرارتی آمالگام (در واکنش به تغییرات دمایی مثل خوردن غذای سرد و گرم)، ممکن است در طول زمان باعث ایجاد فشار داخلی در دندان شده و در برخی موارد منجر به ترک خوردگی یا حتی شکستگی دندان شود.
برخی بیماران بعد از ترمیم آمالگام دندان دچار حساسیت موقت نسبت به سرما یا گرما می‌شوند. البته این حساسیت معمولاً طی چند روز تا چند هفته از بین می‌رود.
برداشت آمالگام نیازمند مهارت بالا و ابزار خاصی است، چراکه در حین تراشیدن ممکن است ذرات جیوه آزاد شوند. به همین دلیل برای جایگزینی آمالگام با کامپوزیت یا دیگر مواد، باید حتماً به دندان‌پزشک مجرب مراجعه کرد.
ترمیم آمالگام دندان یک فرایند ساده اما دقیق است که نیاز به دقت و مهارت دندان‌پزشک دارد. این مراحل معمولاً شامل موارد زیر هستند:
در اولین مرحله، دندان‌پزشک دندان شما را به دقت معاینه می‌کند تا میزان آسیب‌دیدگی یا پوسیدگی آن را تعیین کند. اگر پوسیدگی عمقی نباشد و دندان توانایی تحمل ترمیم آمالگام را داشته باشد، دندان‌پزشک این گزینه را برای درمان انتخاب می‌کند. ممکن است برای اطمینان بیشتر از وجود پوسیدگی از تصویربرداری‌های رادیوگرافی (X-ray) استفاده شود.
برای جلوگیری از هرگونه درد در طول فرایند، دندان‌پزشک از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کند. این دارو تنها ناحیه‌ای که قرار است ترمیم شود را بی‌حس کرده و در طول فرایند ترمیم شما هیچ دردی احساس نخواهید کرد.
بعد از بی‌حسی، دندان‌پزشک با استفاده از ابزارهای خاص، نواحی پوسیده دندان را با دقت حذف می‌کند. این مرحله بسیار مهم است تا تمام بافت‌های آسیب‌دیده برداشته شود و از پیشرفت بیشتر پوسیدگی جلوگیری شود. سپس، سطح دندان تمیز و آماده برای قرار دادن آمالگام می‌شود.
پس از برداشتن پوسیدگی، آمالگام به صورت خمیری و نرم آماده می‌شود. دندان‌پزشک این ماده را در حفره دندان قرار می‌دهد و آن را به دقت در شکل و اندازه مناسب می‌ریزد. آمالگام در طی چند دقیقه سفت می‌شود و به دندان‌پزشک این امکان را می‌دهد که به راحتی آن را فرم دهد.
بعد از اینکه آمالگام به طور کامل سفت شد، دندان‌پزشک فرم نهایی دندان را تنظیم کرده و هرگونه اضافه‌کاری را برطرف می‌کند. این کار باعث می‌شود که دندان ترمیم‌شده به خوبی با دندان‌های دیگر هماهنگ باشد و هنگام جویدن هیچ مشکلی ایجاد نشود. در نهایت، سطح ترمیم شده با ابزار خاص پولیش می‌شود تا صاف و براق شود.
پس از اتمام ترمیم، دندان‌پزشک دندان ترمیم‌شده را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که همه چیز به درستی انجام شده است. در این مرحله، ممکن است از شما خواسته شود که دندان خود را برای بررسی راحتی هنگام جویدن یا گاز گرفتن تست کنید. همچنین، دندان‌پزشک شما را در مورد مراقبت‌های لازم پس از ترمیم آگاه می‌کند.
پس از انجام ترمیم آمالگام دندان، مهم است که مراقبت‌های لازم را رعایت کنید تا ترمیم شما به درستی بهبود یابد و دندان شما به خوبی حفظ شود. در اینجا به برخی از نکات مراقبتی مهم اشاره می‌کنیم:
پس از انجام ترمیم آمالگام، دندان‌پزشک معمولاً توصیه می‌کند که حداقل 2 تا 3 ساعت از جویدن با دندان ترمیم‌شده خودداری کنید. این زمان به آمالگام اجازه می‌دهد که به طور کامل سفت شده و به دندان شما محکم بچسبد.
برای چند روز اول پس از ترمیم آمالگام، بهتر است از خوردن غذاهای سخت، چسبناک یا گرم و سرد پرهیز کنید. غذاهایی مانند مغزها، آب‌نبات‌های چسبناک یا یخ می‌توانند باعث آسیب به ترمیم و یا دندان‌های طبیعی شما شوند.
بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است. مسواک زدن دندان‌های ترمیم‌شده باید به دقت و با استفاده از مسواک نرم انجام شود. از کشیدن نخ دندان در نواحی اطراف ترمیم تا یک هفته اول خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث جابه‌جایی آمالگام شود.
ممکن است پس از ترمیم آمالگام، دندان شما برای چند روز حساس شود. این حساسیت معمولاً طبیعی است و به تدریج کاهش می‌یابد. در صورتی که درد یا حساسیت ادامه پیدا کرد یا شدیدتر شد، به دندان‌پزشک خود مراجعه کنید.
دندان‌پزشک شما ممکن است یک قرار ملاقات پیگیری برای بررسی وضعیت ترمیم آمالگام و دندان شما توصیه کند. این ملاقات برای اطمینان از اینکه هیچ مشکلی در ترمیم ایجاد نشده و دندان شما به درستی بهبود می‌یابد، بسیار مهم است.
هرچند که آمالگام دندان یکی از مواد ترمیمی مقاوم است، ولی در طول زمان ممکن است که تحت تاثیر فشارهای ناشی از جویدن و سایر عوامل، کمی فرسوده شود. پس بهتر است هر چند سال یکبار به دندان‌پزشک خود مراجعه کرده و وضعیت ترمیم‌ها را بررسی کنید.
ترمیم آمالگام دندان یکی از گزینه‌های قدیمی و محبوب برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده است. این روش مزایای زیادی دارد که باعث می‌شود انتخاب مناسبی برای بسیاری از بیماران باشد. در اینجا به بررسی برخی از این مزایا می‌پردازیم:
آمالگام یکی از مقاوم‌ترین مواد ترمیمی برای دندان‌هاست. این ماده در برابر فشارهای زیاد هنگام جویدن، ساییدگی و آسیب‌های ناشی از دندان‌قروچه مقاوم است. بنابراین، ترمیم آمالگام می‌تواند برای مدت زمان طولانی بدون نیاز به تعویض یا ترمیم مجدد باقی بماند.
در مقایسه با سایر مواد ترمیمی مانند رزین کامپوزیت یا پورسلین، آمالگام معمولاً گزینه‌ای ارزان‌تر است. این ویژگی آن را به انتخابی مناسب برای کسانی که به دنبال گزینه‌ای با هزینه پایین‌تر هستند تبدیل کرده است.
دندان‌های عقبی (پشت دهان) که در معرض فشار زیادی قرار دارند، به ترمیمی نیاز دارند که توانایی تحمل این فشار را داشته باشد. آمالگام به دلیل ساختار محکم و استحکام بالا، گزینه‌ای ایده‌آل برای ترمیم این نوع دندان‌هاست.
آمالگام به دلیل ویژگی‌های خاص خود، در برابر پوسیدگی و فرسایش مقاومت خوبی دارد. این ویژگی باعث می‌شود که پس از ترمیم، احتمال آسیب به دندان‌های ترمیم‌شده کاهش یابد و دندان سالم باقی بماند.
در فرآیند ترمیم با آمالگام، دندان‌پزشک می‌تواند این ماده را به راحتی در حفره دندان قرار داده و آن را به شکل مطلوب تنظیم کند. این ماده پس از قرارگیری به سرعت سفت شده و نیاز به زمان زیادی برای درمان ندارد.
آمالگام برای دندان‌هایی که نیاز به ترمیم‌های بزرگ دارند بسیار مناسب است. این ماده می‌تواند به راحتی حفره‌های بزرگ دندانی را پر کند و از دندان محافظت کند.
در حالی که آمالگام دندان مزایای فراوانی دارد، استفاده از آن ممکن است با خطراتی همراه باشد که باید آن‌ها را در نظر گرفت. در این بخش، به بررسی برخی از معایب و خطرات احتمالی ترمیم آمالگام دندان خواهیم پرداخت:
آمالگام دندان حاوی جیوه است که یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد این ماده محسوب می‌شود. اگرچه بسیاری از مطالعات علمی نشان داده‌اند که جیوه موجود در آمالگام دندان در مقادیر معمولی بی‌خطر است، برخی افراد ممکن است نگران اثرات جانبی این ماده باشند. جیوه موجود در آمالگام دندان به صورت بخار در محیط وارد می‌شود، اما اغلب بدن قادر است این مقدار جیوه را دفع کند. با این حال، تجمع جیوه در بدن می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد، به خصوص برای افراد حساس یا گروه‌های خاصی مانند زنان باردار، کودکان یا افرادی که مشکلات کلیوی دارند.
آمالگام دندان ممکن است باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در برخی افراد شود. اگرچه این واکنش‌ها نادرند، اما در افرادی که حساسیت به فلزات خاصی مانند نقره، مس یا قلع دارند، آمالگام می‌تواند منجر به ضایعات دهانی یا التهاب شود. این موضوع ممکن است باعث شود که فرد نیاز به تعویض ترمیم آمالگام با مواد دیگری مانند رزین کامپوزیت داشته باشد.
یکی از معایب آمالگام دندان، ظاهر نقره‌ای آن است. این ماده به دلیل رنگ فلزی خود، در دهان برجسته و قابل توجه است. بسیاری از افراد به ویژه کسانی که در ناحیه جلو دندان‌های خود نیاز به ترمیم دارند، ترجیح می‌دهند از مواد ترمیمی همرنگ دندان مانند رزین‌های کامپوزیت استفاده کنند تا ظاهری طبیعی‌تر به دندان‌های خود بدهند. این مشکل ممکن است برای افراد نگران از زیبایی دهان، یک نقطه ضعف بزرگ محسوب شود.
اگرچه آمالگام دندان مقاوم است، اما تحت فشارهای بسیار زیاد یا ضربه‌های شدید، ممکن است دچار ترک خوردگی یا شکستگی شود. این امر به ویژه در دندان‌هایی که در معرض فشار زیاد (مثل دندان‌های آسیاب) قرار دارند، اهمیت دارد. در چنین مواردی، ممکن است لازم باشد که ترمیم آمالگام دندان دوباره بازسازی یا تعویض شود.
اگرچه این ویژگی به خودی خود یک معایب نیست، اما ترمیم آمالگام دندان پس از مدتی ممکن است تغییر رنگ بدهد و زرد یا تیره شود. این موضوع ممکن است از نظر زیبایی برای برخی از بیماران آزاردهنده باشد و به همین دلیل ممکن است افراد ترجیح دهند از ترمیم‌های غیر فلزی استفاده کنند که رنگ آن‌ها با دندان‌ها هماهنگ است.
تعرفه های دندانپزشکی در سال 1404
در این بخش، به برخی از سوالات رایج و نگرانی‌های افراد در مورد ترمیم آمالگام دندان پاسخ می‌دهیم:
مطالعات علمی نشان می‌دهند که آمالگام دندان در شرایط عادی و در دوزهای معمولی برای بیشتر افراد بی‌خطر است. با این حال، افراد حساس یا کسانی که مشکلات پزشکی خاصی دارند (مثل بیماری‌های کلیوی یا عصبی) ممکن است بیشتر در معرض خطرات قرار گیرند.
اگر پرکننده‌های آمالگام شما سالم هستند و هیچ مشکلی ایجاد نکرده‌اند، نیازی به تعویض آن‌ها نیست. حذف این پرکننده‌ها ممکن است باعث از دست رفتن ساختار دندان سالم و ایجاد آسیب‌های جدید شود.
اگرچه آمالگام دندان به طور کلی برای کودکان بی‌خطر است، اما برای کودکان زیر 6 سال که در معرض خطرات جیوه قرار دارند، ممکن است گزینه‌های دیگر مانند رزین‌های کامپوزیت توصیه شود.
آمالگام ممکن است با مواد ترمیمی دیگر تداخل نداشته باشد، اما اگر به فلزات خاصی حساسیت دارید، این ماده می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.
